HẠT LÚA DÂNG NGƯỜI Thơ: R. Tagore Nhạc: Ân Đức

HẠT LÚA DÂNG NGƯỜI

Trong tập thơ Gitanjali (Lời Dâng) số 50, thi hào Tagore đã viết một đoản khúc thật thấm thía. Ngoài hình ảnh “người ca công của Thượng Đế” mà Tagore đã hóa thân trong các bài thơ của ông, thì hình ảnh “người hành khất” nghèo nàn mọi mặt cũng được nhà thơ khai thác nhiều lần.

Mời các bạn cùng tôi hóa thân nơi người hành khất ấy. Tôi đang đi hành khất, hết cửa nhà này đến cửa nhà kia, dọc suốt đường làng, lúc xe người vàng óng xuất hiện đằng xa, như một giấc mơ rực rỡ. Lòng nhủ lòng tôi hỏi: Đức Vua oai phong này là ai? Hy vọng trong tôi giang cánh tay cao, Tôi thầm nghĩ ngày xấu số từ đây thôi chấm dứt. Tôi đứng đợi chờ: của bố thí chẳng hỏi xin mà có, và bạc vàng trên bụi đường rơi vãi tứ tung. Xe ngừng nơi tôi đang đứng. Người đưa mắt nhìn tôi rồi bước xuống, mỉm cười, tôi thầm nhủ duyên may đời mình thế là đã đến. Nhưng chẳng chần chừ, Người lại chìa bàn tay phải ra mà nói: có gì cho ta không? A ha, gớm chưa, lời thử lòng vương giả, khi mở bàn tay ăn xin một thằng hành khất! Bối rối, tôi đứng lặng im lưỡng lự một hồi, rồi từ từ móc trong bị, lấy ra hạt lúa nhỏ bé vô cùng đưa cho Người. Nhưng, ngạc nhiên xiết bao! Lúc ngày tàn, giốc túi ăn xin ra nền đất, tôi lại thấy giữa đống của bố thí nghèo nàn, hạt lúa vàng vô cùng nhỏ bé. Tôi khóc nức nở, nghĩ bụng ước gì đã có tấm lòng dám cho người tất cả những gì là của riêng tôi! (Lời Dâng số 50)

Thú thật, ban đầu đọc đoản khúc số 50 này của R.Tagore, tôi không hiểu là bao. Nhưng rồi hình ảnh người hành khất của Tagore vẫn cứ đeo bám tôi, để đến một ngày! Thuở còn lao động ở nông trường lô 6, Lúc tôi vào chuồng bò để dọn phân, Tôi bước những bước chân đi tình cờ… Bỗng tôi nghe những âm thanh lạ phát ra theo bước chân, Từ đôi ủng tôi đang mang như những giai điệu đầu tiên: “Tôi đang đi hành khất từng nhà…”

Thế là ca khúc “Hạt lúa dâng Người” được tôi hát lần đầu tiên trong một buổi tối họp mặt trên mảnh đất nông trường. Tôi nhận ra chính tôi là người hành khất, Khi tôi thực hiện cuốn cassette đầu tiên tại Xưởng Phim Giáo Khoa năm 1988.

 Tôi vẫn nhớ lời dẫn nhập của ca khúc đó như sau: Thân phận tôi là người hành khất, Mang trên vai chiếc túi ăn xin nghèo nàn, do tay ai bố thí. Tôi đâu hiểu được rằng: Cho đi là nhận lãnh, Dâng hiến không bao giờ thua thiệt. Ôi! Phải chi tôi học được nơi Người, Một tấm lòng quảng đại bao la. Và trong bài Thơ Dâng để giới thiệu cuốn băng, Tôi đã viết: Tôi tiếc mãi nhiều lần tôi từ khước, Chẳng dám dâng trao tất cả cho Người, Nên vẫn lê chân hành khất miệt mài, Vuột mất cơ may khi mới ló dạng.